تأثیر ملاتونین بر درد نوروپاتی محیطی در موش صحرایی مبتلا به دیابت

مقدمه: دیابت قندی اغلب با درد نوروپاتیک مزمن همراه است. مطالعه ها نشان داده اند که استرس اکسیداتیو نقش مهمی در پیدایش بسیاری از تغییرات نورولوژیک و رفتاری در بیماری دیابت ایفا می کند. بنابراین بررسی تأثیر آنتی اکسیدان ها در تسکین درد نوروپاتیک دیابتی حایز اهمیت است. در این مطالعه اثر ضد دردی ملاتونین در موش های صحرایی دیابتی بررسی شد. مواد و روش ها: در این مطالعه از 32 رأس موش صحرایی نر نژاد ویستار با محدوده ی وزنی 20±200 گرم استفاده شد. حیوانات به چهار گروه هشت تایی: شاهد، ملاتونین، دیابتی و دیابتی تیمارشونده با ملاتونین تقسیم شدند. القای دیابت با تزریق داخل صفاقی 50 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن استرپتوزوتوسین (stz) انجام شد. ملاتونین 10 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت داخل صفاقی، 21 روز بعد از القای دیابت و به مدت دو هفته تزریق شد. در پایان دوره ی تیمار، رفتار دی فازیک درد در حیوانات، به کمک آزمون فرمالین 5/0% و بر مبنای دو پاسخ خودبه خودی flinching و licking طی 60 دقیقه ارزیابی شد. در این پژوهش، شاخص پراکسیداسیون لیپیدها و فعالیت آنزیم های گلوتاتیون پراکسیداز و کاتالاز در عقده های ریشه ی خلفی l4-s3 نخاع نیز اندازه گیری شد. یافته ها: تزریق فرمالین به پنجه ی پای موش های دیابتی منجر به افزایش تعداد دفعه های flinch در واحد زمان در هر دو مرحله ی حاد و مزمن درد در مقایسه با موش های شاهد شد. تیمار موش های دیابتی با ملاتونین این شاخص را تا حد موش های غیردیابتی کاهش داد. مدت زمان کل licking ناشی از درد فرمالین در هر دو مرحله ی حاد و مزمن درد در موش های دیابتی به طور معنی دار بیشتر از موش های شاهد بود (05/0p<). تزریق ملاتونین به موش های دیابتی، این مدت زمان را در هر دو فاز آزمون فرمالین به طور معنی دار (05/0p<) در مقایسه با گروه دیابتی کاهش داد. اختلاف معنی داری در شاخص های مذکور بین گروه ملاتونین و شاهد وجود نداشت. آزمایش هموژنای عقده های خلفی نشان دهنده ی افزایش سطح پراکسیداسیون لیپیدها و کاهش فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز و کاتالاز در موش های دیابتی در مقایسه با گروه شاهد بود. تجویز ملاتونین به موش های دیابتی، میزان این شاخص ها را تعدیل نمود. نتیجه گیری: این یافته ها بیانگر مداخله استرس اکسیداتیو در بروز درد در بیماری دیابت است و ملاتونین به عنوان یک آنتی اکسیدان، قادر به کاهش درد در هر دو مرحله ی حاد و مزمن در حیوانات مبتلا به دیابت است.